ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΠΕΙΡΑΜΑ-ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

 Καλημέρα σας! 

Χτες ξεκίνησα ένα πείραμα, μικρής φυσικά εμβέλειας, για να δω αν η ΑΙ μπορεί να γίνει αντιληπτή σε σύγκριση με ένα ανθρώπινο δημιουργημα. Τα αποτελέσματα ήταν αρκετά ενδιαφέροντα και ευχαριστώ πολύ όσους μπήκαν στον κόπο να συμμετάσχουν. Πάμε να δούμε λοιπόν τα αποτελέσματα.

-Συμμετείχαν 11 αναγνώστες στο blog και 1 στο Facebook.

- Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι αναγνώστες αναγνώρισαν την ανθρώπινη γραφή. 10/12 συμμετέχοντες αποφάσισαν πως το ΠΡΩΤΟ ποίημα πρέπει να είναι το δικό μου και είχαν δίκιο (Τίτλος: ΣΑΝ ΟΝΕΙΡΟ). 

-Τα σχόλιά σας ανέδειξαν ως βασικά στοιχεία την έλλειψη συναισθηματικής φόρτισης στο δεύτερο ποίημα, τις πολύ μικρές και κοφτές του προτάσεις, την έλλειψη λυρισμόύ.

-Παρατηρήθηκε ωστόσο δυσκολία στην αναγνώριση και πολλοί είπατε ότι χρειάστηκε δύο, τρεις ή και περισσότερες αναγνώσεις για να καταλήξετε σε κάποιο συμπέρασμα. 

Το πιο παράξενο από όλα όμως σας το άφησα για το τέλος. Έδωσα τα δύο ποιήματα στο Chatgpt, του είπα ότι το ένα είναι ανθρώπινο και το άλλο γραμμένο από την ΑΙ και του ζήτησα να μου πει αν μπορεί να καταλάβει ποιο είναι ποιο. Σας παραθέτω screenshots με τη συνομιλία μας.

Όπως θα είδατε, το ίδιο το ΑΙ ΔΕΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕ τη γραφή με τεχνητή νοημοσύνη, κοινώς, ξεγελάστηκε και τη θεώρησε πιο ανθρώπινη από την πραγματικά ανθρώπινη. Αυτό, κατά την άποψη μου, ίσως οφείλεται στο ότι δεν είναι προγραμματισμένο να αναγνωρίζει την ΑΙ. Παρόλα αυτά, όταν του αποκάλυψα πως έκανε λάθος, μου έκανε τα παρακάτω σχόλια.

Κατά την άποψη μου, η ΑΙ είναι ακόμα σε πολύ βρεφικό στάδιο και δεν μπορεί ούτε να αξιολογήσει κάτι σωστά ούτε φυσικά να εκφραστεί με τρόπο που δεν είναι ξύλινος. Δεν αποκλείεται ωστόσο στο μέλλον να εξελιχθεί τόσο ώστε να μπορεί.

Σαν τελευταία παρατήρηση, θα ήθελα να σκεφτείτε δύο πράγματα και όποιος έχει τη διάθεση να μου απαντήσει στα σχόλια.

Πρώτον, αν δεν είχε προηγηθεί όλη η συζήτηση για την ΑΙ στη λογοτεχνία και τα σημάδια γραφής που μας βοηθάνε να την αναγνωρίσουμε, θα είχατε παρατηρήσει όσα παρατηρήσατε στα δύο ποιήματα;

Δεύτερον, αν σας είχα δώσει μόνο το δεύτερο ποίημα, αυτό που γράφτηκε με ΑΙ, θα είχατε. παρατηρήσει ότι η γραφή είναι παράξενη και χωρίς συναίσθημα, θα είχατε υποπτευθεί πως, αν όχι εξ ολοκλήρου γραμμένο με ΑΙ, είχε τουλάχιστον χρησιμοποιηθεί η βοήθεια του για τη δημιουργία του;

Οι δικές μου σκέψεις είναι ανάμεικτες. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι από εσάς είστε εξοικειωμένοι με τη γραφή μου, 2 δεκαετίες σχεδόν μετράει το μπλογκ, έχετε παρακολουθήσει ενδεχομένως και την εξέλιξη της μέσα στο χρόνο. Το ίδιο κι εγώ με τη γραφή πολλών από εσάς. Επομένως, μια μεγάλη αλλαγή λογικό είναι να γίνει αντιληπτή. 

Από την άλλη, επειδή ακριβώς είμαστε τόσα χρόνια συμπορευόμενοι, έχει χτιστεί ανάμεσά μας μια εμπιστοσύνη, μια σχέση πιο προσωπική από την απλή συνύπαρξη στο διαδίκτυο. Θα ήταν επομένως δύσκολο να φανταστούμε, στην αρχή έστω, ότι κάποιος από εμάς θα άρχιζε ξαφνικά να χρησιμοποιεί ΑΙ αντί να παρουσιάζει κάτι εξ ολοκλήρου δικό του. 

Αν όμως πρόκειται για γραφή κάποιου με τον οποίο δεν είμαστε εξοικειωμένοι, πόσο εύκολα άραγε θα ξεγελαστούμε και θα πιστέψουμε πως ένα ΑΙ κείμενο είναι δικό του; Εγώ νομίζω είναι αρκετά πιθανό, τουλάχιστον για ένα όχι και τόσο έμπειρο μάτι.

Και κάπου εδώ έρχεται η ερώτηση, είναι η χρήση ΑΙ προδοσία της εμπιστοσύνης μας; Από την άλλη, αν έχω στο μυαλό μου κάτι πολύ συγκεκριμένο, αλλά δεν μπορώ να το αποδώσω όπως ακριβώς το φαντάζομαι είτε λόγω έλλειψης χρόνου είτε επειδή έχω κολλήσει, είναι τόσο κακό να το δώσω σαν ιδέα στο ΑΙ να μου το φτιάξει; Στην τελική, η σύλληψη, η ιδέα, το στυλ, είναι δικά μου, μόνο η τελική εκτέλεση είναι του ΑΙ. Ως ποιο σημείο είναι τελικά ηθικά σωστή η παρεμβολή του; Μήπως οφείλω να ενημερώσω τον αναγνώστη μου ότι χρησιμοποίησα ΑΙ ή αυτό θα με κάνει να φανώ ανάξιος; 

Είναι πολλά τα ερωτήματα, όπως πάντα συμβαίνει με κάθε τι καινούργιο, κάθε επιστημονική πρόοδο και εξέλιξη που θέτει την ηθική μας σε δίλημμα. Το όριο είναι πάντα το ζητούμενο, μα είναι και το πιο δύσκολο να τεθεί, καθώς δεν υπάρχουν κανόνες και προϋποθέσεις και το ορίζει τελικά ο καθένας μόνος του, με βάση τις αξίες του, αλλά και τις εκάστοτε ανάγκες του.

Η πρόοδος είναι πάντα επιθυμητή, με όλους τους κινδύνους που αυτή ενέχει. Στο τέλος της μέρας όμως, καθένας μας κάνει τις επιλογές του και πορεύεται με αυτές.

ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΠΕΙΡΑΜΑ

 Καλημέρα στην όμορφη παρέα μας!

Επειδή όλο και περισσότερο ερχόμαστε αντιμέτωποι με το φαινόμενο της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη και στη λογοτεχνία, έχει ακουστεί πολλάκις πως η ΑΙ θα αντικαταστήσει την ανθρώπινη έκφραση. Από την άλλη, πολλοί - ανάμεσά τους κι εγώ- πιστεύουν πως η ανθρώπινη δημιουργία ξεχωρίζει πολύ εύκολα από μια ΑΙ δημιουργία, όχι μόνο γιατί έχει ψυχή και συναίσθημα αυθεντικό, αλλά κυρίως γιατί είναι ατελής. Ναι, αυτό ακριβώς, ατελής. 

Ο κάθε ποιητής ή συγγραφέας έχει το δικό του προσωπικό ύφος. Γράφει με συγκεκριμένη μελωδικότητα, χρησιμοποιεί patterns, φτιάχνει δικές του λέξεις, κάνει λάθη που όμως επιτρέπονται "ποιητική άδεια". Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις "μέραις" του Καβάφη, ποιος δε θαύμασε τη γραφή του Καββαδία; Ακόμα θυμάμαι έναν στίχο, δε θυμάμαι το ποίημα ή τον ποιητή, θυμάμαι μόνο ότι ήταν μεταφρασμένο στα Ελληνικά και ο στίχος έλεγε κάτι σαν "της νύχτας η λυγμολαλιά", δεν ήταν καν κάποια επίσημη μετάφραση και πάνε πάνω από 20 χρόνια που την είχα διαβάσει, μα ο στίχος αυτός μου έμεινε στη μνήμη για τη λυρικότητα, τη μουσικότητα, την ευφάνταστη δημιουργία μιας τόσο συναισθηματικής λέξης, γεμάτης ήχο και εικόνα. Δεν πιστεύω ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο.

Αποφάσισα λοιπόν να κάνω ένα μικρό πείραμα. Πήρα τις λέξεις Φωτιά, Πάγος, Αγάπη, Απόσταση και ζήτησα από το ΑΙ να μου γράψει ένα ποίημα ρομαντικό και με έντονα συναισθήματα που να περιέχει αυτές τις λέξεις, σε ελεύθερο στίχο. Ταυτόχρονα, σκάρωσα κι εγώ ένα ποίημα με τα ίδια χαρακτηριστικά. Μάλιστα, για να μου το κάνω πιο δύσκολο, φρόντισα να το γράψω σχεδόν τόσο γρήγορα όσο το ΑΙ, το είχα έτοιμο σε πέντε λεπτά περίπου. Θα ανεβάσω εδώ και τα δύο ποιήματα και θα ήθελα οι φίλοι να μου πουν ποιο από τα δύο πιστεύουν ότι είναι δικό μου και ποιο γραμμένο με τεχνητή νοημοσύνη. Θα ήθελα, αν φυσικά έχετε χρόνο και διάθεση, να μου πείτε ποια χαρακτηριστικά εντοπίσατε που σας έκαναν να επιλέξετε το ένα ποίημα σαν δικό μου και το άλλο σαν ΑΙ generated. Τέλος, θα ήθελα με ειλικρίνεια να μου πείτε ποιο σας άγγιξε περισσότερο, ακόμα κι αν είναι αυτό που θεωρείτε σαν τεχνητή νοημοσύνη. 

Ξεκινάμε λοιπόν:

ΣΑΝ ΌΝΕΙΡΟ 

Μου είπες να μη σε κοιτάξω.

Ήταν τα μάτια σου σκοτάδι βαθύ

κι έτρεμες μήπως μέσα του χαθώ.

Μου είπες να μείνω μακριά σου.

Ήταν μια θάλασσα ανάμεσά μας

κι έτρεμες πως ίσως ναυαγήσω.

Στάθηκα τίμια απέναντι στον πάγο της ψυχής σου.

Γυμνή και απόλυτη, μια ζωντανή φωτιά.

Όρθια κι απροσπέλαστη. 

Έσβησα την απόσταση που χώριζε τα χέρια μας

κι έμπλεξα τα μαλλιά σου στα δάχτυλα μου.

Δε φοβάμαι τα κύματα, σου ψιθύρισα.

Είναι η αγάπη μου καράβι 

κι ο έρωτάς μου λευκό πανί.

Στάσου πλάι μου και κοίτα ψηλά.

Εγώ θα σβήσω τον πάγο από το βλέμμα σου

Εγώ θα λιώσω στη φωτιά το χιόνι απ' την καρδιά σου.

Εγώ θα είμαι το ταξίδι και το λιμάνι σου.

Εσύ αρκεί να μου χαρίσεις ένα όνειρο

και να μου πεις "πιστεύω".

Κατάματα να με δεις καθώς καίγομαι

και σβήνω την απόσταση που μας κρατάει μόνους.

Είναι η αγάπη μου άνεμος 

κι ο έρωτάς μου πεταλούδα.

Πετάω με ορμή προς το άπειρο.

Ζω τη στιγμή για μια αιωνιότητα.

Ζω την αιωνιότητά μου σαν σπίθα που σβήνει.

Κι αν είναι να χαθώ, ας είναι έτσι.

Σαν όνειρο που έσβησε στα μάτια σου.

ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΕ ΠΑΓΟ ΚΑΙ ΦΩΤΙΑ

Δεν σε έμαθα ποτέ με όρους.

Ήσουν θύελλα,

μπήκες από ρωγμή και με διέλυσες.

Κάθε βλέμμα σου,

σαν σπίθα πάνω σε βενζίνη.

Καιγόταν η σάρκα,

όχι από πόθο,

από ανάγκη.

Μίλαγες για αγάπη

με φωνή που έσταζε αμφιβολία,

κι όμως πίστευα.

Ίσως γιατί η πίστη

είναι ο έρωτας των τυφλών.

Η απόσταση έγινε θρησκεία.

Την προσκυνήσαμε

με σώματα ακόμα ζεστά

απ’ την τελευταία αγκαλιά.

Πόσες φορές ο πάγος

σε πήρε απ’ τα χέρια μου;

Και πόσες η φωτιά

με γύρισε σε στάχτη,

περιμένοντάς σε;

Δεν είναι όλα για να σωθούν.

Ούτε όλοι οι έρωτες για να πεθάνουν.

Μερικοί καίνε για πάντα,

χωρίς να λιώνουν τίποτα.

Ούτε τον πάγο.

Ούτε την απόσταση.

Ούτε την αγάπη.

Μόνο εμάς.